آیا سنگ گرانیت سرطان زاست؟
اما واقعاً چی درسته و چی شایعه‌ست؟ توی این مقاله می‌خوایم از ۰ تا ۱۰۰ ماجرا رو باز کنیم. نه قراره ترس الکی بندازیم تو دل کسی، نه قراره بی‌خیال شیم. قراره همون‌طور که هست، با زبان ساده و صمیمی ولی علمی بررسی کنیم. آماده‌ای؟ بزن بریم!
سنگ گرانیت سرطان زاست کوتاه بخوام بگم: نه، به اون شدتی که شایعه می‌کنن نه.
اما اگه توضیح مفصل بخوای سنگ گرانیت به طور طبیعی مقدار خیلی کمی عناصر رادیواکتیو مثل اورانیوم، توریم و پتاسیم-۴۰ داره. این مواد میتونن باعث انتشار گاز رادون بشن.
اینجا باید مکث کنیم. رادون چیه؟ یه گاز بی‌بو و بی‌رنگ که از فروپاشی رادیوم و اورانیوم به وجود میاد و وقتی زیاد جمع بشه میتونه خطرناک باشه و تو بعضی موارد با سرطان ریه ارتباط داده شده. ولی نکته مهم اینجاست: میزان رادونی که از گرانیت آزاد میشه اونقدر کم و ناچیزه که اصلاً به سطح خطرناک نمی‌رسه.
پس شایعه «سنگ گرانیت = سرطان» یه جورایی بزرگ نمایی و سوءتفاهمه. بیشتر شبیه اینه که بگن خوردن موز باعث رادیواکتیو شدن میشه! (جالبه بدونی موز هم پتاسیم-۴۰ داره!) ولی خب هیچ‌کس به خاطر خوردن موز دچار سرطان نمی‌شه، درسته؟
آیا سنگ گرانیت رادیواکتیو دارد؟
سوال رایجی که خیلیا می‌پرسن: آیا سنگ گرانیت رادیواکتیو دارد؟
جوابش اینه: بله، اما خیلی خیلی کم. اونقدر کم که توی محدوده طبیعی محیطی که توش زندگی می‌کنیم قرار می‌گیره.
یعنی چه؟ یعنی همون‌طور که بدن ما یه سری اشعه طبیعی رو تحمل می‌کنه (از خورشید، از خاک، از غذاها)، گرانیت هم در همین سطحه. پس نه باید نادیده گرفتش، نه باید بزرگ‌نمایی کرد.
مضرات سنگ گرانیت
بیاین روراست باشیم. هیچ چیزی صد درصد بی‌ضرر نیست. حتی آب زیاد بخوری اذیت میشی! پس سنگ گرانیت هم یه‌سری نکات منفی داره.
اولیش همون بحث رادیواکتیو بودن در حد خیلی کم بود که گفتیم این مواد در صورتی که معرض طولانی مدت قرار بگیرن باعث آسیب به سلول های بدن و افزایش خطر ابتدا به سرطان بشن..
دومیش وزن بالاست. یعنی اگه بخوای توی ساختمون‌سازی استفاده کنی باید حواست به سازه باشه چون سنگیه که واقعاً سنگینه.
سومیش هم بحث قیمتشه. گرانیت معمولاً جزو سنگ‌های گرون حساب میشه.
چهارمش، بعضی مدل‌های براقش وقتی خیس میشه سر می‌خوره. مخصوصاً توی متروها که بارها دیدیم مردم سر خوردن.
اما بازم تاکید می‌کنم: این‌ها مضرات مطلق نیستن، بلکه نکاتیه که باید در نظر داشته باشی.
تشعشعات سنگ گرانیت
خب برسیم به بحثی که خیلیا رو نگران کرده. «تشعشعات سنگ گرانیت». همون‌طور که گفتم، توی گرانیت عناصری مثل اورانیوم و توریم وجود دارن که میتونن رادون تولید کنن و رادون هم میتونه از طریق تنفس وارد بدن بشه و باعث آسیب به سلول های ریه بشه ولی مقدارش خیلی کمه.
طبق تحقیقات سازمان‌های بین‌المللی مثل EPAسازمان حفاظت محیط زیست آمریکا، تشعشعات گرانیت اونقدر پایین هست که توی محدوده طبیعی قرار می‌گیره. جالبه بدونی حتی خاک باغچه‌ت هم ممکنه همین مواد رو داشته باشه.
یعنی اگه بخوای به خاطر تشعشع از گرانیت بترسی، باید از زندگی روی کره زمین هم بترسی! چون همه‌جا ردپای این عناصر هست. پس نگرانی بی‌مورد واقعاً لازمه؟ فکر نمی‌کنم.
بهترین مکان‌ها برای استفاده از سنگ‌های گرانیتی
حالا سوال مهم: کجا بهتره از گرانیت استفاده کنیم؟ چون واقعیت اینه که این سنگ کاربردش زیاده و هرجایی هم بذاری یه جور زیبایی خاص میده.
- کف‌پوش‌ها: چون مقاوم و سخته، مخصوصاً جاهایی مثل پاساژها یا فرودگاه‌ها.
- کانتر آشپزخانه: ضد خش و مقاوم در برابر حرارت. پس برای خانومای عاشق آشپزی عالیه.
- سرویس بهداشتی و حمام: به دبیل جذب آب پایین و مقاومت در برابر رطوبت انتخاب بی نظیریه.
- نماهای ساختمون: ظاهرش شیکه و در برابر شرایط آب و هوایی دوام میاره.
- مکان های عمومی و صنعتی مثل مترو: به خاطر مقاومت بالا زیاد استفاده میشه. هرچند همون‌طور که گفتیم، سر خوردن میتونه مشکل‌ساز بشه.
یعنی گرانیت سنگیه که هم کاربرد لاکچری داره، هم کاربرد عمومی.
استفاده بی‌رویه از سنگ گرانیت در مترو
اگه سوار مترو شده باشی، حتماً دیدی که کف خیلی از ایستگاه ها از گرانیت پوشیده شده. دلیلش واضحه: مقاومت بالا و عمر طولانی. اما یه نکته منفی هم داره؛ اول که سنگ گرانیت مواد پرتوزا داره و به همین خاطر بیشتر در نمای بیرونی بهتره که استفاده بشه چون ممکنه افرادی که به طور مداوم در معرضش قرار میگیرن سلامتشون به خطر بیفته دوم وقتی بارون میاد یا کف خیس میشه، این سنگ ها لغزنده میشن.
بارها پیش اومده که مردم سر خوردن. برای همین هم بعضی‌ها انتقاد کردن که شاید بهتر بود توی مترو از ترکیب گرانیت با متریال دیگه استفاده می‌کردن. اینجا میشه گفت استفاده بی‌رویه کمی دردسرساز بوده.
راهکارهای کاهش خطرات ناشی از سنگ گرانیت
خب اگه کسی هنوز نگران باشه چی؟ راه‌حل داره یا نه؟
بله داره:
- میشه سطح سنگ‌ها رو طوری پرداخت کرد که کمتر لغزنده باشن.
- توی فضا های بسته با تهویه مناسب میشه مطمئن شد گاز رادون جمع نشه.
- استفاده از سنگ گرانیت تو جاهایی که به طور کوتاه مدت مردم در اون قرار دارن.
- همیشه میشه انتخاب کرد از گرانیت‌های استاندارد و آزمایش‌شده استفاده بشه، نه هر سنگی که از هر معدنی درمیاد.
- استفاده از پوشش های محافظ برای کاهش میزان تشعشات سنگ گرانیت.
یعنی راهکار هست و جای نگرانی زیادی باقی نمی‌مونه.
محتوای بلاگ بهترین سنگ مشکی برای نمای ساختمان میتواند برای شما خواندنی باشد
نتیجه گیری
خب حالا برگردیم به سوال اول: آیا سنگ گرانیت سرطان زاست؟ یا آیا سنگ گرانیت باعث سرطان می شود؟
حقیقت اینه که نه به اون شدتی که بعضیا میگن. شایعات زیادی درست شده اما علم میگه خطری که از گرانیت به آدم برسه خیلی ناچیزه البته که بهتره در معرض طولانی مدت قرار نگیرین.
گرانیت سنگیه زیبا، مقاوم، بادوام و البته کمی خاص. توی جاهای زیادی استفاده میشه و اگه استانداردها رعایت بشه، نگرانی خاصی نداره. پس دفعه بعد که دیدی کسی میگه گرانیت خطرناکه، لبخند بزن و بگو: «علم یه چیز دیگه میگه».
برای خرید سنگ گرانیت مرغوب میتونید وارد دسته بندی گرانیت سایت قیمت بشید و سنگ دلخواهتون رو انتخاب کنید
سوالات متداول
آیا سنگ گرانیت باعث سرطان میشه؟
پاسخ: خیر، شواهد علمی نشون داده مقدار رادونی که از گرانیت آزاد میشه اونقدر کمه که خطری ایجاد نمی‌کنه.
استفاده از گرانیت توی آشپزخونه مشکلی داره؟
نه، اتفاقاً یکی از بهترین انتخاب هاست چون ضد خش و مقاوم در برابر حرارته.
همه گرانیت‌ها یکسانن؟
خیر، بسته به معدن، رنگ و ترکیب‌شون فرق دارن.
چطور میشه مطمئن شد گرانیت استاندارده؟
با خرید از فروشنده های معتبر و توجه به نتایج آزمایش‌های فنی.
از کجا میشه گرانیت تهیه کرد؟
ساده‌ست، از فروشگاه های معتبر سنگ ساختمانی. مثلاً وقتی قصد خرید سنگ داری، بهتره فروشنده‌ای رو انتخاب کنی که کیفیت و قیمت رو شفاف ارائه بده مثل سایت قیمت..
