انواع سنگ رسوبی چیست؟

انواع سنگ رسوبی از فرسایش سنگ‌های دیگر و انباشته شدن مواد معدنی در دریاها و رودخانه‌ها تشکیل می‌شوند. سنگ‌های رسوبی به صورت لایه ای بوده و رنگ‌های مختلفی دارند. در این مطلب به بررسی انواع سنگ‌های رسوبی و کاربرد آن‌ها پرداخته می‌شود.

سنگ رسوبی چیست؟

دریاها، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، مواد مختلفی را در مسیر خود حمل می‌کنند. این مواد معدنی وزن سنگینی دارند به همین دلیل در حین حرکت آب ته نشین می‌شوند. به مرور زمان این مواد روی هم انباشته و فشرده شده و لایه‌های آن رسوب می‌کنند. رسوب‌های ایجاد شده، سنگ رسوبی را به وجود می‌آورند.

به صورت کلی 8 درصد از پوسته کره زمین را سنگ‌های رسوبی تشکیل می‌دهند.

نحوه تشکیل سنگ های رسوبی

در دریاها و رودخانه آنها گیاهان و جانورانی وجود دارند. لاشه این حیوانات در کف دریا قرار می‌گیرند. با عبور رودخانه‌ها و دریاها، مواد معدنی موجود در این جانوران در کف رودخانه جمع می‌شوند و بخش مهمی از رسوبات را تشکیل می‌دهند.

رسوبات تشکیل شده به صورت لایه‌ای روی هم قرار می‌گیرند و سنگ رسوبی را به وجود می‌آورند. هرکدام از انواع سنگ رسوبی در زیر دریا تشکیل می‌شوند. از نمونه این سنگ‌ها می‌توان به شن، ماسه، آهک و... اشاره کرد. انواع سنگ‌ها براساس مدت زمان تشکیل، جنس و میزان فشردگی متفاوت هستند.

هر کدام از این سنگ‌ها با توجه به نوع، مدت زمان ساخت، جنس و میزان فشردگی با هم متفاوت هستند. از این رو هر کدام کاربرد مختص به خود را دارند.

انواع سنگ رسوبی

سنگ های رسوبی با توجه به نوع تشکیل به سه دسته تقسیم می شوند:

• رسوب تخریبی یا سیلیسی، برش، کنگلومرا، ماسه سنگ و گل سنگ از این نوع هستند.
• رسوبات بیوشیمیایی که شامل سنگ‌های آهکی، زغال، شیل نفتی و فسفات‌ها هستند و از مواد آلی تشکیل شدند.
• رسوبات شیمیایی که شامل سنگ‌های آهن دار و تبخیری هستند. سنگ تراورتن و سنگ نمک از این نوع هستند.

در زیر به توضیح برخی از انواع سنگ رسوبی می‌پردازیم.

کنگلومرا

این سنگ، نوعی سنگ رسوبی تخریبی است. سنگ کنگلومرا از کوارتز مقاوم تشکیل می‌شوند.

اطراف ذرات درشت این سنگ‌ها خمیری از کلسیت یا کوارتز است. ذرات درشت آن توسط یخ، آب پر سرعت و نیروی جاذبه جا به جا می‌شوند.

 علاوه بر موارد گفته شده در ساختار سنگ رسوبی، سنگ گرانیت و سنگ آهکی نیز یافت می‌شود.

بِرِش

سنگ برش نیز مانند سنگ کلگلومرا از ذرات درشت تشکیل شده است. البته این قطعات یکدست نیستند اما با زاویه هستند. در فاصله بین این ذرات، دانه‌های ریز وجود دارند. حرکت مواد معدنی در سطح گسل باعث ایجاد سنگ برش می‌شوند. علاوه بر آن در مکان‌های دارای یخچال با سرازیر شدن مواد از دامنه کوه، سنگ برش تشکیل می‌شود.

ماسه سنگ

نوعی از سنگ تخریبی وجود دارد که ماسه سنگ نامیده می‌شود. در ماسه سنگ به وفور از کواترز استفاده شده و از فلدسپات، گرونا و میکا، مقدار کمتری وجود دارد. ماسه سنگ ساختاری لایه ای دارد و در رنگ‌های قهوه‌ای، زرد، قرمز و سبز موجود می‌باشد. نوع سیمان و ناخالصی باعث اختلاف رنگ ماسه سنگ می‌شود.

همچنین از خواص این سنگ‌ها وجود اثر سایشی در آن‌هاست.

شیل

نوعی دیگر از سنگ تخریبی شیل نام دارد و شکل آن به صورت ورقه‌ای و لایه‌های نازک است. این سنگ‌ها در دریاچه ها، مرداب، باتلاق و دشت‌ها به وجود می‌آیند.

سنگ آهک

سنگ آهک نوعی سنگ شیمیایی است و از کربنات سدیم تشکیل شده است. این سنگ براساس خواص و بافتی که دارد، دسته بندی می‌شود.

تراورتن

سنگ تراورتن نوعی دیگر از انواع سنگ رسوبی می‌باشد. این سنگ، دارای لایه‌های تیره و روشن است و همان کربنات سدیم است. سنگ تراورتن از مواد آلی، اکسید منگنز و اکسید آهن نیز تشکیل شده است.

سنگ تراورتن در چشمه‌های آب گرم و غارها تشکیل می‌شود.

سنگ تراورتن انواع مختلفی دارد. انواع آن عبارتند از:

• تراورتن عباس آباد
• تراورتن تکاب
• تراورتن سیلور کاشان و...

برای اطلاع از قیمت سنگ تراورتن و سنگ‌های دیگر با شماره 09132109390 تماس بگیرید.

سنگ گچ

رنگ سنگ گچ سفید و گاهی زرد یا قرمز کم رنگ بوده و از ژیپس تشکیل شده است. این نوع سنگ از بخار آب دریا در خلیج‌های بسته و در آب و هوای خشک تشکیل می‌شود.

سنگ نمک

سنگ نمک به صورت ریز، متوسط و درشت وجود دارد. این سنگ بی رنگ است. اما گاهی اوقات رنگ آن قرمز است. رنگ قرمز سنگ نمک به دلیل ناخالصی رس و آهن است.

زغال سنگ

رنگ زغال سنگ قهوه‌ای روشن تا سیاه است. زغال سنگ از باقی ماده گیاهان تشکیل می‌شود. زمانی که بقایای گیاهان به صورت ناقص تجزیه شود، زغال نارس تشکیل می‌شود. اما بقایا در اثر حرارت و فشار به زغال سنگ تبدیل می‌شوند.

زغال‌های ایجاد شده زغال قهوه ای، زغال سخت و زغال نرم است.

کاربرد سنگ رسوبی

سنگ‌های رسوبی دارای کاربردهای بسیاری هستند که برخی از آنها عبارتند از:

• استفاده در ساختمان سازی
• مناسب برای طراحی ظاهری ساختمان ها
• کفپوش ها
• نمای خارجی و داخلی ساختمان ها
•  راه پله ها
• آبنماها
• قابل استفاده برای شفته ریزی و آب بندی استخرها
• جلوگیری از رشد علف های هرز
•  استفاده در صنعت کاغذ سازی و تصفیه مواد

جمع بندی

شاید شما بارها نام سنگ رسوبی را شنیده باشید. ما در این مطلب این سنگ را معرفی و انواع سنگ رسوبی را بیان کردیم. این سنگ‌ها از رسوب مواد در رودخانه و دریاچه تشکیل می‌شوند. از این سنگ در صنایع مختلفی استفاده می‌کنند.